ĐIỀU CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH CỦA CON KHI CHỌN NGHỀ NHƯNG NHIỀU CHA MẸ THƯỜNG BỎ QUA

Chọn sai nghề vì định kiến giới

Tiến bộ xã hội đang dần đánh tan những rào cản về giới tính trong lựa chọn nghề nghiệp. Tuy nhiên, định kiến giới vẫn còn tồn tại và có thể ảnh hưởng đến quyết định của con khi chọn nghề. Cha mẹ, với vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn và đồng hành cùng con, cần nhận thức về định kiến giới và cách tránh để tạo ra một môi trường lựa chọn nghề nghiệp công bằng và đa dạng.

Trong xã hội hiện nay, nhiều người vẫn bị ràng buộc bởi những giới hạn giới tính trong việc lựa chọn nghề nghiệp. Nam giới thường được xem là phù hợp với những công việc mạnh mẽ, kỹ thuật, trong khi nữ giới thường bị giới hạn trong các lĩnh vực y tá, giáo viên hay làm việc trong ngành dịch vụ. Những định kiến này không chỉ hạn chế quyền tự do cá nhân, mà còn làm mất đi tiềm năng phát triển của mỗi cá nhân và cả xã hội.

Ảnh minh họa

Ths tâm lý Đỗ Như Hảo – Giám đốc điều hành Học viện Thành Công cho rằng, nguyên nhân của định kiến giới có thể xuất phát từ Truyền thống văn hóa gia đình: Việc gắn kết giới tính với các vai trò và nghề nghiệp cụ thể đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Các giá trị và quan niệm về vai trò của nam và nữ trong gia đình và xã hội đã tạo ra định kiến giới trong lựa chọn nghề nghiệp. Quan niệm giới tính rằng nam và nữ có những khả năng và phẩm chất khác nhau đã ảnh hưởng đến việc lựa chọn nghề nghiệp.

Ví dụ, nam giới thường được coi là mạnh mẽ, khéo léo về kỹ thuật và lãnh đạo, trong khi nữ giới thường được coi là tận tụy, nhạy bén về tình cảm và chăm sóc; Sự kỳ thị "trọng nam khinh nữ"; Sự thiếu thông tin về nghề nghiệp: Các cá nhân có thể không được tiếp cận đủ thông tin về các ngành nghề khác nhau và không nhận ra rằng khả năng và đam mê không bị giới hạn bởi giới tính….

Cha mẹ là những người thường xuyên tiếp xúc với con cái nên đôi khi những hành động, những câu nói của cha mẹ vô tình gây nên định kiến giới và khiến con cái có những suy nghĩ và lựa chọn sai lệch trong công việc.

Đầu tiên, những câu nói giới hạn giới tính trong lựa chọn nghề nghiệp, ví dụ như "Công việc này chỉ dành cho con trai/con gái"; "Con trai không nên làm công việc liên quan đến nghệ thuật." "Con gái không nên làm công việc kỹ thuật, nặng nhọc."… sẽ gây ra sự hạn chế và áp đặt quan niệm giới tính cho con. Điều này dẫn đến sự giới hạn khả năng và tự do lựa chọn nghề nghiệp của con, khiến họ không dám mạo hiểm và khám phá những lĩnh vực mới.

Thứ hai, những câu nói gắn kết khả năng và giới tính lại với nhau, ví dụ như "Công việc này quá khó cho con gái/con trai","Con gái hãy tập trung vào các nghề liên quan đến chăm sóc và gia đình." "Con trai hãy theo đuổi các nghề công nghiệp, kỹ thuật."; "Con gái nên chuẩn bị để trở thành người vợ và mẹ tốt." sẽ làm con cảm thấy họ không đủ mạnh mẽ hoặc tài năng để làm một công việc cụ thể. Điều này tạo ra sự tự giới hạn và tự cản trở, khiến con không dám đối mặt với thử thách và không phát triển đầy đủ tiềm năng của mình.

"Hậu quả của định kiến giới trong lựa chọn nghề nghiệp là sự hạn chế và thiếu đa dạng. Các ngành nghề truyền thống vẫn chịu sự chênh lệch giới tính, góp phần làm giảm sự công bằng và cản trở sự phát triển của cá nhân. Đồng thời, việc giới hạn lựa chọn nghề dựa trên giới tính cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển và tiến bộ của xã hội, khi bỏ qua những nguồn lực và tài năng tiềm ẩn của cả nam và nữ" – Ths Đỗ Như Hảo nhấn mạnh.

Cách cha mẹ đồng hành cùng con trong lựa chọn nghề nghiệp

Ths Đỗ Như Hảo cho rằng, trong việc lựa chọn nghề nghiệp của trẻ, cha mẹ có vai trò rất quan trọng. Bằng cách tạo ra một môi trường lựa chọn nghề nghiệp công bằng và đa dạng, cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con phát triển và theo đuổi đam mê của mình, không bị hạn chế bởi định kiến giới.

Ths Đỗ Như Hảo cho rằng, bằng cách tạo ra một môi trường lựa chọn nghề nghiệp công bằng và đa dạng, cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con phát triển và theo đuổi đam mê của mình, không bị hạn chế bởi định kiến giới.

Để tránh rơi vào sai lầm về định kiến giới, theo chuyên gia cha mẹ nên thực hiện những điều sau:

+ Tạo môi trường lựa chọn tự do: Khuyến khích con khám phá và phát triển sở thích riêng của mình mà không bị hạn chế bởi giới tính. Đồng thời, tạo điều kiện cho con trải nghiệm đa dạng các lĩnh vực nghề nghiệp.

+ Không áp đặt giới hạn: Tránh áp đặt giới hạn và quy định về nghề nghiệp dựa trên giới tính. Hãy khuyến khích con khám phá và phát triển theo khả năng và đam mê cá nhân.

+ Sử dụng ngôn ngữ tích cực: Tránh sử dụng ngôn ngữ giới tính hạn chế hoặc định hình công việc chỉ dành riêng cho nam hoặc nữ. Hãy sử dụng ngôn ngữ tích cực và khuyến khích con tin tưởng vào khả năng của mình trong mọi lĩnh vực nghề nghiệp.

+ Khuyến khích đa dạng và công bằng: Đối xử công bằng và khuyến khích cả nam và nữ phát triển khả năng và đam mê của mình. Không giới hạn mục tiêu và tham vọng dựa trên giới tính.

+ Đánh giá dựa trên khả năng: Đánh giá con dựa trên khả năng, sự phát triển và thành tích cá nhân, không phân biệt nam hay nữ. Khuyến khích con hướng đến sự thành công dựa trên nỗ lực và đóng góp cá nhân.

Phương Thuận

Link bài viết gốc: https://giadinh.suckhoedoisong.vn/dieu-co-the-anh-huong-den-quyet-dinh-cua-con-khi-chon-nghe-nhung-nhieu-cha-me-thuong-bo-qua-172230623173439014.htm